7000 talen, evenveel eigenaardigheden

22 maart 2023

Quiz: hoeveel talen bestaan er wereldwijd? Trrrr … (adem) … yes … 7000 en nog wat. Daarbij zitten ook een paar obscure gevallen zoals Taushio, dat nog maar door één persoon wordt gesproken. Ideaal om een woordenwisseling te voorkomen. Dat is al lastiger bij het populaire Engels, want daarin kun je het tegen 1,5 miljard mensen opnemen. Geen zin in een debat? Focus dan even mee op de opvallendste taaleigenaardigheden. Wist je bijvoorbeeld dat de wisseling van woordvolgorde in een vraagzin een unieke taaleigenschap is? Die komt voor in amper 1,4 procent van de 1700 onderzochte talen – waaronder het Nederlands. Hiep, hiep, hoera voor onze taal!

Mag het iets meer zijn?

Soms vraagt een mens zich af waarom hij of zij in een bepaald land geboren is. Let op, België is interessant voor een taaltrainer: Nederlands, Frans, Duits, Engels, Italiaans, Spaans, Arabisch … Maar toch, in Papoea-Nieuw-Guinea spreken ze 841 talen. “Wablief?” Ja, ja, achthonderdeenenveertig! Voor de volledigheid geven we mee dat er daarvan 40 met uitsterven bedreigd zijn. Maar toch, dat is een paradijs voor een taalondernemer. En dankzij Rotokas kun je er zoetjesaan inkomen, met amper twaalf letters in het bijbehorende alfabet. Te simpel? Aha, dan gaan we iets verder op onze wereldbol om je met het Khmer te laten kennismaken. Dat heeft zijn titel van ‘taal met het langste alfabet’ allerminst gestolen – liefst 74 letters staan tot je beschikking om woordjes mee te bouwen.

Taalreservaat voor bedreigde talen

Het Ayapaneco, een eeuwenoude Mexicaanse taal, is helaas met uitsterven bedreigd. Waarom, vraag je? Wel, de laatste twee taalkenners kunnen elkaar niet luchten. Tja, het zal je als taal maar overkomen. Manuel Segovia (75) en Isidro Velazquez (69) wonen amper 500 meter van elkaar. Maar ze bedanken feestelijk voor eender welke vorm van contact. Toch is er nog hoop voor het Ayapaneco. De linguïstische antropoloog Daniel Suslak wil namelijk een Ayapaneco-woordenboek maken, om de taal levend te houden aldus de Sydney Morning Herald. Hopelijk is de lucht tussen Velazquez en Segovia tegen dan geklaard, want Suslak zal de hulp van beide mannen goed kunnen gebruiken.

Klikker-de-klikker-de-klik

“O, het mag nog een beetje uitdagender?” Zet je schrap voor de intrigerende verzameling kliktalen. Voel je vrij om al klikkend te grasduinen in de Khoisantalen. Er is voor ieder wat wils, want binnen die groep Afrikaanse talen ontdek je verschillende taalfamilies. Eenvoudig is anders, zo’n kliktaal. De klikklanken in de verschillende taalvarianten produceer je namelijk door andere delen van je mond samen te knijpen of los te laten. Kli(n)kt het niet, dan botst het. Het Xhosa is een van de bekendste kliktalen. Door een specifieke klik toe te voegen geef je woorden die hetzelfde zouden klinken, een andere betekenis. Good *klik* luck with *klik* that!

Dankzij ElaN geen flaterwater nodig

Voor Nederlandstaligen klinkt het Afrikaans geregeld als een grappige mix van bekende woorden en totaal nieuwe uitdrukkingen. Soms is het letterlijker dan letterlijk zoals bij ‘pap wiel’ (lekke band), ‘flaterwater’ (Tipp-ex), ‘melkskommel’ (milkshake) of een ‘moltrein’ (metro). Maar je kunt ook nog verder gaan. Wat dacht je bijvoorbeeld van een ‘van-nikskse-nie-bang-skip’ (oorlogsschip), een ‘spoedlokval’ (flitspaal) of een ‘wegkruipplekkie’ (schuilplaats)? En dan hebben we het nog niet gehad over de gezegdes, zoals ‘Hy's nie die skerpste mes in die laai nie’ (Hij is niet het scherpste mes in de lade). Klinkt beter dan ‘Hij is niet de slimste van de klas’, toch? Wat kan taal toch leuk zijn!

 

> Hoe eigenaardig het taalfenomeen ook is, ElaN Learning heeft de juiste taalexpert om jouw boodschap helder te verwoorden. Dus … doe ons een lol en daag ons uit met een spannende taalopleiding!