Hoe universeel is Sinterklaas eigenlijk?

29 november 2022

 

Het einde van het jaar komt met hoefgetrappel aan gegaloppeerd. Ja, ja … het is weer tijd voor speculaas, pakjes, een dik boek en een grote zak. Licht uit, spot aan: daar is Sinterklaas, wat een baas, wat een baas! Al eeuwen een kindervriend. Bij ons dan toch. Want hoe universeel is die grijsaard eigenlijk? En waar komt die heiligmancultus vandaan? “Wel, lieve internetkinderen, ik tover graag wat verhelderende info uit mijn hoge hoed … eh … rode mijter.”

Het goddelijke monster

Lang voor de christenen zichzelf tot een geloofsgemeenschap organiseerden, hadden de Germanen al een hemel vol goden bij elkaar gefantaseerd. En de strafste van allen was Wodan, oftewel Odin: de lonesome cowboy die als leider van het dodenleger op zijn achtbenige paard Sleipnir door de hemel banjerde. Een hardhandig baasje met een hoofdrol tijdens het Joelfeest waarmee de Germanen de zonnewende in het midden van de winter vierden. Dat maakt het best opmerkelijk dat hij zichzelf dankzij een Sinterklaas-make-over tot kindervriend omturnde.

All you need is love

Van Germaanse oppergod naar zachtaardige kindervriend? Dat kan alleen dankzij een paar tussenstappen. Sinterklaas was lange tijd een boeman, een afschrikwekkende figuur met rinkelende kettingen. Na een bezoek aan een carrièrecoach zette hij zichzelf als goedheiligman in de markt, waarbijgoed-hylik-man’ evenveel als ‘goed-huwelijksman’ betekent. Die roepnaam verdiende hij door drie arme zussen aan een bruidsschat te helpen. Daarvoor gooide hij drie dagen lang goud door hun schoorsteen. Met dat geld konden ze trouwen en … voor kindjes zorgen. Jahaa, de Sint dacht aan de toekomst en creëerde alvast zijn eigen afzetmarkt.

Zie ginds komt … Mozart

Dat er een Oscar bestaat voor ‘Beste filmmuziek’ bewijst het belang van een goeie soundtrack. En bij wie ga je daarvoor in de 18de eeuw aankloppen? Simpel, bij de Ed Sheeran van zijn tijd: een zekere Mozart – Amadeus voor de vrienden. Zijn Haffnerserenade, die officieel als ‘Serenade nr. 7, KV 250’ te boek staat, zorgde voor de soundbite waarop MC Sinterklaas een remix maakte met lyrics ter meerdere eer en glorie van zichzelf. Jawel, luister naar de serenade en je herkent vast ergens ‘Zie ginds komt de stoomboot’.

Tijdloze grijsaard

Sorry, want nu zit je met dat geinige sintenliedje in je hoofd. En dat gaat dan verder met ‘… uit Spanje weer aan’. Maar wat blijkt? Onze goede kindervriend in spe zou rond het jaar 270 in Myra geboren zijn, en dat ligt in het huidige Turkije. De man zou dus 1752 jaar oud zijn. Al zijn er ook die zeggen dat hij in 340 het loodje legde. Luguber detail: op 6 december vieren we niet zijn verjaardag, wel zijn overlijdensdag. Net zoals bij alle andere katholieke heiligen dus.  Waar hij ook vandaan komt, een geefgrage ouderling verwelkomen we graag met open armen. :-)

Soepel voor zijn leeftijd

De Sint is niet voor één gat te vangen, zoveel is duidelijk. In Zwitserland bijvoorbeeld ruilt hij zijn paard in voor een ezel, en zijn roetpieten voor hulpvaardige – zij het ietwat groezelige – Schmutzli. Bij de Oostenrijkse buren staat dan weer een legertje Krampus de goedheiligman bij. Dat zijn beestachtige demonen met een duivelsmasker en koebellen op de rug. Ook niet bepaald lieflijk, maar wel straf dat die ouwe naargelang de locatie heel soepel van vervoermiddel en helpers wisselt. En aan die flexibiliteit spiegelen wij ons graag. Hoe? Door telkens weer jouw boodschap op de juiste manier te verwoorden om ze zo krachtig mogelijk over te brengen.

 

> Wil je brief voor de Sint niet vlotten? Vraag gerust de hulp van onze doorgewinterde taalpieten!